Europejski Dzień Pamięci o Sprawiedliwych, czyli osobach, które ratowały Żydów w czasie Holokaustu, już po raz drugi obchodzimy 6 marca. W ramach obchodów w dniach 7-24 marca w Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie można oglądać wystawę „Z narażeniem życia – Polacy ratujący Żydów podczas Zagłady”, która powstała w partnerstwie z MSZ RP.

Wystawa prezentuje twarze, historie i emocje polskich Sprawiedliwych oraz osób przez nich uratowanych. Tworzące ją cytaty oraz ikonografia zostały zebrane w trakcie realizacji projektu „Polscy Sprawiedliwi – Przywracanie Pamięci” prowadzonego przez Muzeum Historii Żydów Polskich od 2007 roku. Ekspozycja, której inicjatorem jest Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP, objaśnia także kontekst historyczny okupowanej przez Niemców Polski oraz sposób, w jaki tematyka Sprawiedliwych jest obecna we współczesnym polskim dyskursie publicznym. Wystawa przygotowana w języku angielskim przedstawia widzom z zagranicy polskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata jako grupę unikatową na tle narodów europejskich. Jej docelowymi odbiorcami są zagraniczne środowiska opiniotwórcze na całym świecie, które biorą udział w wydarzeniach kulturalnych organizowanych przez polskie ambasady, konsulaty i Instytuty Polskie.

W Polsce wystawa jest pokazywana po raz pierwszy. Idea jej powstania zrodziła się z przekonania, że zagranicą sprawy relacji polsko-żydowskich podczas Zagłady są często nieznane lub powodują wiele nieporozumień w ważnych kwestiach historycznych. Prezentowanie heroizmu Polaków, niemającego precedensu w świecie, jest ważnym przesłaniem dla tych, którzy zbyt łatwo poddają się krzywdzącym stereotypom. Przywracanie pamięci Sprawiedliwych jest ważnym elementem dialogu polsko-żydowskiego. Wystawa wpisuje się w działania MSZ na jego rzecz.

Dzień Europejski Pamięci o Sprawiedliwych został ustanowiony 10 maja 2012 r. decyzją Parlamentu Europejskiego z inicjatywy włoskiego Komitetu Światowego Ogrodu Sprawiedliwych- Gariwo. Organizacja ta postuluje utworzenie na całym świecie ogrodów Sprawiedliwych na wzór ogrodu w Yad Vashem w Jerozolimie, gdzie uhonorowane są osoby, które ratowały Żydów w czasie Holokaustu. Gabriele Nissim z organizacji Gariwo przypomina, że: „Sprawiedliwi ocalili honor Europy w czasie Shoah i sprawili, że nie utraciliśmy wiary w ludzkość”.

• Informacja Ministra Spraw Zagranicznych o zadaniach polskiej polityki zagranicznej w 2014 roku